แนวทางการเลิกเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่น

บทความต้นฉบับ A Helpful Guide to Stop Comparing Yourself to Others

เขียนโดย Joshua Becker

“การเปรียบเทียบคือโจรปล้นความสุข”

Theodore Roosevelt

(ขอยืมภาพจาก https://www.pinterest.com/pin/302093087497467519)

                ผมเคยกระเสือกกระสนมาทั้งชีวิต ส่วนใหญ่ผมมักโทษที่ตัวเองมีพี่ชายฝาแฝดที่ตัวสูงกว่า 5 นิ้ว และมีไหล่กว้างกว่า หากผมซื่อตรง ความจริงคือผมมีข้อบกพร่องในบุคลิกบางอย่าง ที่ซ่อนอยู่ที่ไหนสักแห่งในใจ

                ที่ผ่านมาผมใช้ชีวิตส่วนใหญ่เอาแต่เปรียบเทียบตนเองกับคนอื่น เริ่มจากเรื่องในโรงเรียนและกีฬา เมื่อเติบโตขึ้น ก็เริ่มเปรียบเทียบด้านอื่นๆ ทั้งตำแหน่งงาน เงินเดือน ขนาดของบ้าน รวมทั้งความสำเร็จทางโลกอื่นๆ ผมพบว่ามีสิ่งต่างๆ มากมายไม่สิ้นสุดให้เปรียบเทียบกับคนอื่น มีผู้คนมากมายนับไม่ถ้วนให้เปรียบเทียบกับตัวเอง เมื่อเราเริ่มเปรียบเทียบ เราจะไม่มีวันพบจุดจบ

                แนวโน้มชอบเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่น คือธรรมชาติของมนุษย์เช่นเดียวกับอารมณ์อื่นๆ ที่จริงไม่ใช่ผมคนเดียวที่มีประสบการณ์แบบนี้ การเปรียบเทียบมีแต่ขโมยความสุขไปจากชีวิตของเรา ทั้งยังนำข้อเสียอื่นๆ ตามมาอีกมากมาย

                1. การเปรียบเทียบอยุติธรรมเสมอ : เรามักเปรียบเทียบสิ่งที่แย่ที่สุดที่เรารู้เกี่ยวกับตัวเอง กับสิ่งที่ดีที่สุดที่เราทึกทักว่าผู้อื่นมี

                2. การเปรียบเทียบต้องมีคำจำกัดความ และต้องการเครื่องชี้วัด : มีเพียงคนโง่เท่านั้น ที่เชื่อว่าสิ่งดีๆ ทุกอย่างสามารถชั่งตวงวัดได้

                3. การเปรียบเทียบขโมยเวลาอันมีค่าของเราไป : ทุกคนมีเวลา 86,400 วินาทีในแต่ละวัน การใช้เวลาแม้เพียง 1 วินาที เปรียบเทียบความสำเร็จของคุณกับผู้อื่น ก็นับว่ามากเกินไปแล้ว

                4. คุณมีเอกลักษณ์เกินกว่าจะเปรียบเทียบอย่างเสมอภาคได้ : ทั้งศักยภาพ พรสวรรค์ ความสำเร็จ ผลงาน คุณค่า ล้วนเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของคุณเท่านั้น พวกมันคือจุดประสงค์ในการมีชีวิตอยู่บนโลกนี้ของคุณ จึงไม่สมควรนำไปเปรียบเทียบกับใคร

                5. คุณจะไม่ได้รับอะไร มีแต่จะเสีย : ทั้งความภาคภูมิใจ เกียรติ แรงผลักดัน รวมทั้งความปรารถนาจากภายใน

                6. การเปรียบเทียบไม่มีทางสิ้นสุด : นิสัยชอบเปรียบเทียบไม่สามารถเอาชนะได้ด้วยการประสบความสำเร็จ จะมีบางคนหรือบางสิ่งให้เปรียบเทียบต่อไป

                7. การเปรียบเทียบให้ความสนใจผิดคน : คุณสามารถควบคุมชีวิตตัวเองได้เท่านั้น แต่เมื่อเราเปรียบเทียบกับผู้อื่นเป็นนิจ เราได้เสียเวลาอันมีค่าไปสนใจชีวิตของผู้อื่น แทนที่จะใส่ใจชีวิตของตนเอง

                8. ผลลัพธ์ของการเปรียบเทียบคือความคับแค้นใจ : ทั้งต่อผู้อื่นและต่อตนเอง

                9. การเปรียบเทียบทำให้เราสูญเสียความสุข : การเปรียบเทียบไม่ได้เพิ่มคุณค่า ความหมาย หรือเติมเต็มชีวิตเรา มีแต่กีดขวางเราจากสิ่งเหล่านั้น

(ขอยืมภาพจาก https://www.pinterest.com/pin/489766528219168275)

                ผลกระทบทางลบจากการเปรียบเทียบมีมากมาย และส่งผลมหาศาล เป็นไปได้ว่าคุณเคยมีประสบการณ์เหล่านี้ หรืออาจกำลังเผชิญอยู่ แล้วเราจะเป็นอิสระจากนิสัยชอบเปรียบเทียบได้อย่างไร ขอให้พิจารณา รับไว้ แล้วทำตามแนวทางต่อไปนี้

                วิธีเลิกเปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่นอย่างได้ผล

                เขียนบันทึกเรื่องความโง่เขลาและความเดือดร้อนจากธรรมชาติของการเปรียบเทียบ ทำความเข้าใจรายการที่กล่าวมาข้างต้นให้ดี ตระหนักถึงความเดือดร้อนจากการเปรียบเทียบในชีวิตที่ผ่านมาของคุณ ค้นหาความจำเป็นเร่งด่วนที่ก่อให้เกิดเจตนาแน่วแน่ ที่จะขจัดนิสัยชอบเปรียบเทียบ จากภายในสู่ภายนอก

                1. ระลึกถึงความสำเร็จของคุณอย่างแนบแน่น : ไม่ว่าคุณจะเป็นนักเขียน นักดนตรี หมอ นักจัดสวน แม่ หรือนักเรียน คุณมีภูมิหลังเฉพาะตัว ด้วยประสบการณ์และพรสวรรค์อันเป็นเอกลักษณ์ คุณมีศักยภาพที่จะรัก ช่วยเหลือ และสนับสนุน คุณมีทุกสิ่งที่จำเป็นต้องมี เพื่อทำสิ่งดีงามให้สำเร็จลุล่วง ในพื้นที่เล็กๆ ของคุณในโลกใบนี้ ด้วยการใช้โอกาสที่อยู่ตรงหน้าอย่างเต็มที่ ขอให้ระลึกถึงความสำเร็จในอดีตของคุณอย่างใกล้ชิด ค้นหาแรงบันดาลใจให้ทำมากยิ่งขึ้น

                2. แสวงหาสิ่งที่มีค่ามากกว่าในชีวิต : สมบัติล้ำค่าที่สุดในโลกบางอย่างหลบซ่อนจากสายตาของเรา ความรัก ความอ่อนโยน ความเห็นอกเห็นใจ การละวางตัวตน ความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ การแสวงหาสิ่งเหล่านี้ไม่มีค่าชี้วัด จงปรารถนาสิ่งเหล่านี้เหนือสิ่งอื่น ถอนตัวออกจากสังคมที่นิยามคุณค่าจากความสำเร็จ

                3. แข่งขันให้น้อยลง ชื่นชมให้มากขึ้น : อาจมีบางกรณีที่การเปรียบเทียบเป็นเรื่องเหมาะสม ทว่าชีวิตไม่ใช่หนึ่งในนั้น พวกเราถูกจัดวางให้มาอยู่ด้วยกันในช่วงเวลาและดาวเคราะห์อันเฉพาะเจาะจงนี้  ยิ่งเราหยุดแข่งขันเพื่อจะ “ชนะ” ได้เร็วเท่าไร ก็ยิ่งเริ่มร่วมมือกันเพื่อแก้ไขปัญหาได้เร็วเท่านั้น สิ่งแรกและสิ่งสำคัญที่สุดที่ทำให้เอาชนะนิสัยชอบแข่งขันกับคนอื่น คือ ชื่นชมและชมเชยคุณูปการของผู้อื่นให้เป็นนิสัย

                4. กตัญญู สำนึกคุณ ขอบคุณ : สิ่งเหล่านี้ทำให้เรามุ่งความสนใจไปที่สิ่งดีๆ ที่เรามีในโลกนี้แล้ว เตือนตัวเองว่าไม่มีใครสมบูรณ์แบบ การใส่ใจด้านลบไม่มีประโยชน์เท่าใส่ใจด้านบวก เราจำเป็นต้องมีที่ว่างเพื่อระลึกว่าไม่มีใครสมบูรณ์แบบ ไม่มีใครใช้ชีวิตโดยปราศจากความเจ็บปวด จำเป็นต้องมีอุปสรรคให้ฝ่าฟันเพื่อฉลองชัยชนะ ทุกคนต่างมีความทุกข์เป็นของตัวเอง ไม่ว่าคุณอยู่ใกล้ชิดพอจะรู้หรือไม่ก็ตาม

                5. เดินออกไป : เมื่อคุณพบว่ากำลังเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นในคราวต่อไป ให้ลุกขึ้นเพื่อเปลี่ยนสภาพแวดล้อม  เดินออกไป แม้แค่นอกห้องก็ตาม  ปล่อยให้สภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป กระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความคิดของคุณ

                6. ค้นหาแรงบันดาลใจโดยไม่พึ่งการเปรียบเทียบ : เปรียบเทียบชีวิตตัวเองกับผู้อื่นเป็นเรื่องโง่เขลา การแสวงหาแรงบันดาลใจและเรียนรู้จากผู้อื่นคือเรื่องชาญฉลาด พยายามอย่างยิ่งยวดเพื่อเรียนรู้ความแตกต่าง ถามคำถามบุคคลที่คุณชื่นชมอย่างอ่อนน้อม อ่านชีวประวัติของพวกเขาในฐานะแรงบันดาลใจ แต่ถ้าการเปรียบเทียบมีแนวโน้มฝังแน่นในตัวคุณ ให้ระลึกว่าทัศนคติอันไหนที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทางบวก อันไหนส่งผลในทางลบ

                7. ถ้าคุณจำเป็นต้องเปรียบเทียบ ให้เปรียบเทียบกับตัวเอง : พวกเรามักพยายามเป็นเวอร์ชั่นที่ดีที่สุดของตัวเอง ไม่เพียงเพื่อตัวเราเท่านั้น แต่เพื่อเป็นประโยชน์และเป็นการสนับสนุนผู้อื่นด้วย

บทความที่เกี่ยวข้อง เป็นอิสระจากการเปรียบเทียบ